Kettingzaag zaagt scheef: 5 oorzaken (en oplossingen)
Een kettingzaag is een krachtig stuk gereedschap die het zagen van bomen of takken en het hakken van brandhout vereenvoudigt. Het maakt zwaar werk vele malen lichter en zorgt ervoor dat je een stuk sneller klaar bent. Maar er komen ook een hoop dingen bij kijken want een machine heeft onderhoud nodig.
Oorzaken scheef zagen
Stel je kettingzaag zaagt scheef wees dan niet getreurd. Dit is een probleem die je met wat kennis en wat proberen zelf kan verhelpen. Een kettingzaag die niet recht zaagt, kan door veel factoren worden veroorzaakt. Ongeacht wat de factoren zijn, is het in de meeste gevallen niet moeilijk op te lossen. Je hoeft dus zeker geen nieuwe kettingzaag te kopen meteen. In het algemeen moet een normaal functionerende kettingzaag recht en soepel zagen. Als hier geen sprake van is dan kun je ervan uitgaan dat er iets is met je kettingzaag en je dit moet verhelpen. Over het algemeen moeten nieuwe kettingzagen gewoon recht zagen en kun je hiermee terug naar de winkel.
De meest voorkomende redenen dat uw kettingzaag niet recht zaagt zijn:
- Ongelijke snijtanden
- Ongelijke scherpte
- Ongelijke bovenplaat
- Verbogen zaagblad
- Onjuiste kettingspanning
Redenen en oplossingen
1. Ongelijke snijtanden
De voornaamste reden dat de kettingzaag scheef zaagt is dat het ongelijk is geslepen. Door gebruik kan het zijn dat een zaagtand meer slijtage heeft opgelopen dan de andere waardoor de hoogte van de zaagtanden niet meer gelijk is. Het meest wenselijke zou zijn als je gelijkmatige slijtage zou hebben en geen eenzijdige slijtage. Het gevolg hiervan is dat het zaagblad meer effectief zal zagen in een bepaalde richting. Hij zal meer de kant op trekken naar de tanden die beter geslepen zijn.
Je wilt dus eigenlijk dat al je tanden ongeveer evenveel slijtage oplopen en dezelfde hoogte hebben. Dit merk je pas als het verschil dusdanig groot is. Als je dan voor langere tijd blijft zagen kan het zijn dat het zaagblad maar ook de zaagketting gaat kromtrekken. En dan ben je nog verder van huis. Want dan moet je een nieuwe ketting of een nieuw blad erop maken.
Hoe ongelijke zaagtanden repareren
Versleten tanden worden ongelijk en dit leidt tot scheef zagen van hout. De eenvoudigste oplossing is ervoor te zorgen dat de tanden even groot zijn. Als dit niet het geval is, zal de snede overhellen naar de kant van de tanden met de grootste happen.
Controleer bovendien regelmatig of de tanden in de juiste hoek zijn gevijld. Slijp de tanden met behulp van een slijptol of maak gebruik van de diensten van een vakman. Deeltjes zoals stenen en kiezels kunnen leiden tot botte tanden. Om de tanden van uw kettingzaag scherp te houden, moet u alle harde voorwerpen zoals spijkers en stenen uit uw werkomgeving verwijderen.
2. Ongelijke scherpte
Een andere oorzaak wat veel voorkomt is bijna hetzelfde als de eerste. Maar dan dat er een ongelijke scherpte is van de zaagtanden van de zaagketting. Je hebt dan gedeeltelijk een scherpe ketting en gedeeltelijk is je kettingzaag bot. Dit zorgt ervoor dat het blad tijdens het zagen naar rechts of naar links buigt. Dit komt omdat de ketting ongelijk is geslepen. De ongelijke tanden van de ketting zorgen ervoor dat er met verschillende grootte in het hout wordt gebeten, maar ongelijke scherpte zorgt ervoor dat het zaagblad trekt richting de scherpe tanden. Wanneer je kettingzaag bot is dan betekent dit dat je gelijke slijtage hebt opgelopen en dat de tanden goed geslepen waren. De tanden zijn gewoon allemaal bot en moeten allemaal geslepen worden. Maar hierbij kun je nog wel recht zagen.
De ongelijke scherpte van de ketting is voornamelijk te wijten aan handmatig slijpen, vooral met behulp van een ronde vijl. Ook hebben linkshandigen de neiging om de rechterkant van de ketting meer te slijpen dan de linkerkant. Dit geldt andersom natuurlijk ook voor rechtshandigen. Het is dus waard om de extra inspanning te leveren die nodig is voor een perfecte scherpte van de tanden. Hiermee zorg je dat je kettingzaag netjes recht zal zagen.
Hoe een ongelijke scherpte te verhelpen
Wanneer je zelf je ketting gaat slijpen dan kan het dus per ongeluk gebeuren dat je sommige zaagtanden scherper slijpt dan andere tanden. Slijp daarom ook het liefst de hele tijd met je goede hand. Ben je rechts slijp dan alles met je rechterhand of oefen consistent meer druk uit met je linkerhand, voor een optimaal resultaat. Wil je helemaal zeker zijn dan kun je beter je zaagketting laten slijpen door een professional. Een scherpe ketting is immers noodzakelijk om prettig te kunnen werken met een kettingzaag.
Denk er dus aan om als je de ketting gaat slijpen dat je de tanden aan de linkerkant net zo veel slijpt als de tanden aan de rechterkant. De scherpte van de tanden moeten in balans zijn. Focus je aandacht dus niet op de tanden die je met je sterke hand doet maar juist op de tanden die je met je minder hand doet, omdat je waarschijnlijk deze minder goed slijpt. Wat ook goed helpt is om je aantal slijpstroken te tellen. Doe je er 10 met je sterke hand dan zul je er misschien 12 met je mindere hand moeten doen voor hetzelfde resultaat. Kortom denk logisch na.
Als je niet met je hand wilt slijpen bestaat er ook nog een andere optie om de ongelijke scherpte te verhelpen door het gebruik van een kettingzaag slijpmachine. Met behulp van een slijper kunt je de hoek, diepte en lengte vooraf instellen, waardoor het dupliceren van elke kant gemakkelijker wordt.
3. Ongelijke bovenplaat
Heel veel mensen denken vaak dat de oorzaak van het scheefzagen komt door verbogen zaagbladen. Echter dit is niet vaak het geval. Mensen vervangen dan het zaagblad, waarbij ze ook weer de ketting erop nieuw op moeten leggen, maar alsnog blijft de zaag scheef zagen.
Het probleem zit hem veel vaker in de ketting. Dit komt doordat er meer onderdelen op een zaagketting zitten en doordat de zaagketting juist in contact komt met het hout. De ketting heeft zaagtanden waar meerdere problemen mee kunnen zijn die ik al besproken heb, maar de ketting bevat ook nog geleiders. Deze geleiders of bovenplaten kunnen krom staan. Dit zorgt voor een ongelijke geleider ten opzichte van de andere geleiders. Een ongelijke geleider zorgt ervoor dat de tand ongelijk bijt, waardoor de kettingzaag naar de kant buigt die de hap neemt.
Hoe een ongelijke bovenplaat repareren
Je moet de maten opmeten van de geleiders. Zorg dat je kleinste bovenplaat vindt en die opmeet en vervolgens de rest van de geleiders ongeveer die maat maakt. Als je efficiënt wilt werken moeten de bovenplaten even groot zijn. Als je merkt dat de ene kant langer is dan de andere kant, slijp dan de langere kant tot hij overeenkomt met de korte kant. Zorg er ook voor dat de hoeken met elkaar overeenkomen, want een vervorming kan tot een nieuw probleem leiden.
4. Verbogen zaagblad
Wanneer je zaagblad verbogen is kan dit ervoor zorgen dat je niet meer recht kunt zagen. Je zult wat krommingen in hout ervaren en je zult merken dat het moeilijk is om netjes over een lijn heen te zagen. Het zaagblad is immers een belangrijk onderdeel van de kettingzaag. Hij geleidt namelijk ook de ketting. Het krom zaagblad kan de zaagketting ook kromtrekken en dit is niet goed voor je ketting. Bij al deze oorzaken geldt dat je er vroeg bij moet zijn. Wanneer je het probleem niet oplost zorgt dit voor steeds meer problemen.
Hoe een krom zaagblad te repareren
Logischerwijs zorgt een versleten blad of een krom blad dat je kettingzaag niet recht meer zaagt. Dit kun je vrij simpel oplossen door het zaagblad op een vlakke ondergrond weer proberen recht te slaan. Gebruik hiervoor het liefst een plat aanbeeld en een moker of platte hamer. Je moet ervoor zorgen dat je de buiging naar boven hebt liggen. Denk er ook aan om het blad af en toe om te draaien tijden het hameren. Je kunt het blad ook in een bankschroef zetten en hem recht proberen te buigen. Wanneer je dit te veel moeite vindt kun je overwegen om een nieuw zaagblad te kopen.
5. Onjuiste kettingspanning
Wat ook nog een oorzaak kan zijn is dat de kettingspanning niet goed is afgesteld. Dagelijks onderhoud is niet wat een kettingzaag nodig heeft per se, maar het is wel prettig als bepaalde onderdelen regelmatig gecontroleerd worden. De spanning is een voorbeeld van. Een ketting die te los zit kan scheve zaagsnede veroorzaken. Daarnaast kan de ketting ook los van het zaagblad schieten en pijnlijke verwondingen veroorzaken. Wanneer de ketting te strak zit kan dit ketting goed en vloeiend draaien over het zwaard heen en wordt het hout niet voldoende gezaagd. Maar dit zal niet snel een kromme zaagsnee veroorzaken.
Hoe een verkeerde kettingspanning verhelpen
Dit is niet moeilijk te verhelpen. Als eerst moet je vaak de plastic behuizing eraf halen. Als de ketting te los of te strak staat, draait je de stelschroef naar wens los en draait je de bouten weer vast. Ik ga hier verder niet te uitgbreid op in. Voor een complete uitleg kun je het artikel hoe moet ik mijn zaagketting afstellen lezen.
Maak gebruik van een plaatselijke winkel
Soms kan het slijpen van een zaagketting best een uitdaging zijn. Veel mensen onderschatten deze klus, maar als je handig bent is het zeker te doen om zelf te gaan vijlen. Als je niet zo zeker bent of je goed kan slijpen dan kun je beter naar een winkel gaan waar ze zaagkettingen slijpen. Deze winkels beschikken over een slijpmachine die vooraf wordt ingesteld op de juiste hoek om ervoor dat ketting er perfect uitkomt. De zaagtanden zullen allemaal even scherp zijn en allemaal de gelijke grootte.
Dit bespaart flink wat werk en zorgt ervoor dat je geen zorgen hebt over het resultaat van je zaagketting. Er worden naar deze winkel bakken vol met kettingen gebracht omdat de meeste mensen geen tijd hebben, niet weten hoe je goed moet slijpen of simpelweg meer vertrouwen hebben in de experts. Na ongeveer 10 minuten kun je de winkel weer verlaten met je zo goed als nieuwe ketting. Hierdoor kun je je lekker focussen op puur het zaagwerk en niet het onderhoud.
Veiligheid staat voorop
Kettingen die verkeerd zijn geslepen of beschadigd kunnen vervelend zijn, maar ook gevaarlijk en onvoorspelbaar. Als u ontdekt dat uw ketting niet goed zaagt, moet u meteen stoppen met het gebruik ervan en het probleem oplossen zoals hierboven beschreven. Als u met een kettingzaag werkt, is het geen slim idee om onverwachte apparatuur te gebruiken. Mensen raken gewend aan hun uitrusting en raken er comfortabel mee als er slechte dingen gebeuren. Houd in gedachten dat uw kettingzaag ongelooflijk gevaarlijk is en altijd met voorzichtigheid moet worden behandeld. Een vreselijke gebeurtenis kan gebeuren in een kwestie van seconden. Wees voorzichtig en bedachtzaam bij het gebruik van kettingzagen.
Wat is de beste manier om een kettingzaag te slijpen?
Stel je wilt toch zelf je ketting slijpen omdat de kettingzaag bijvoorbeeld niet meer recht zaagt. Dan zal ik hier even kort uitleggen hoe je te werk gaat. Een scherpe ketting is enorm belangrijk voor de efficiëntie maar ook voor je veiligheid. Dus controleer regelmatig hoe scherp je ketting is. Het vijlen van je zaag kan in eerste instantie overweldigend lijken, maar er zijn een paar stappen die je kunt volgen waardoor de klus behapbaarder is.
Begin met het klemmen van je zaag. Zorg dat de zaag goed vaststaat voordat je hem gaat vijlen. Zet de zaag het liefst vast in een bankschroef om zou het meest makkelijk te werk kunnen gaan. Controleer de zaag of de ketting goed op het tandwiel ligt. De ketting moet niet te strak maar ook niet te los op het tandwiel en zaagblad liggen. Zet de ketting op de kettingrem zodat hij tijdens het vijlen geen kant opgaat.
Vervolgens zorg dat je al het vuil en zaagsel rondom het zaagblad hebt verwijderd met een platte schroevendraaier. Je kunt beter niet vijlen met een platte vijl. Het is belangrijk om met de juiste vijl te vijlen. Ga dan dus ook alleen maar vijlen met ronde vijl.
Zoek voordat je begint naar de kleinste zaagtand en markeer deze met een watervaste stift. Vijl stevig één richting op totdat alle zaagtanden gelijkmatig zijn gevijld. Je kunt hierna nog netjes de bramen verwijderen door zachtjes met een fijn schuurpapiertje hier overheen te gaan.
Als laatste zorg je er nog even voor dat de ketting goed gesmeerd is met kettingolie. En nu kun je weer verder met het zagen! Wil je een uitgebreidere handleiding voor het slijpen van je zaagketting lees dan artikel hoe slijp je een kettingzaag?
Conclusie
Hopeijk heb je jouw oorzaak kunnen vinden van het scheef zagen van je kettingzaag. Is het probleem niet opgelost? Dan wordt het wellicht tijd voor een nieuwe kettingzaag. Wellicht dat een van de onderstaande artikelen jou verder kan helpen:
